Lợi ích của việc tham gia nghiên cứu khoa học

Phát triển kỹ năng nghiên cứu: Một trong những lợi ích nổi bật nhất khi tham gia nghiên cứu khoa học là kỹ năng nghiên cứu được phát triển đáng kể. Nghiên cứu một vấn đề khoa học đòi hỏi sinh viên thu thập số liệu thông qua các công cụ như bảng câu hỏi, quan sát, phỏng vấn. Ngoài ra, sinh viên cần phải phân tích, xử lý số liệu sử dụng các phần mềm Microsoft Excel hoặc SPSS, thảo luận các kết quả nghiên cứu.

Cải thiện kiến thức chuyên môn: Khi thực hiện một đề tài nghiên cứu, các bạn sinh viên cần dành thời gian đọc rất nhiều tài liệu, từ các giáo trình môn học đến các bài nghiên cứu mới nhất liên quan đến lĩnh vực nghiên cứu. Việc tiếp xúc với nguồn tài liệu dồi dào sẽ giúp các bạn tích lũy một khối lượng lớn kiến thức chuyên ngành, hiểu sâu hơn về các chuyên đề đã học. Ví dụ, khi các bạn thực hiện đề tài ‘Nghiên cứu những khó khăn của sinh viên năm nhất trong việc phát âm các cụm phụ âm tiếng Anh’, các bạn sẽ có cơ hội tìm hiểu đặc điểm của các cụm phụ âm tiếng Anh, lý do vì sao sinh viên Việt Nam gặp khó khăn khi phát âm các âm này. Các kiến thức này thường sẽ không được cung cấp trên lớp bởi thời gian hạn hẹp.  

Cải thiện tư duy phản biện: Bên cạnh tường thuật các dữ liệu thu thập được, nghiên cứu khoa học còn yêu cầu sinh viên sắp xếp các thông tin một cách khoa học, đánh giá các kết quả nghiên cứu, sau đó so sánh với các nghiên cứu trước. Ngoài ra, sinh viên cần đưa ra những đề xuất, kết luận dựa trên các kết quả nghiên cứu, và bảo vệ đề tài trước Hội đồng thông qua việc trả lời câu hỏi từ các giảng viên, từ đó giúp sinh viên cải thiện tư duy phản biện. 

Cải thiện kỹ năng viết: Một báo cáo khoa học cần được viết logic, dễ hiểu, súc tích và theo văn phong học thuật. Các bạn phải viết lại câu văn của các tác giả bằng cách thay đổi cấu trúc hoặc sử dụng các từ đồng nghĩa thay vì sao chép nguyên văn. Từ vựng, các điểm ngữ pháp trong báo cáo khoa học phải được chọn lọc cẩn thận, tỉ mỉ. Vì vậy, khi viết báo cáo khoa học, các bạn có cơ hội trau dồi vốn từ và ngữ pháp cũng như cách diễn đạt sao cho rõ ràng, ngắn gọn nhưng vẫn đầy đủ ý. 

Những việc cần làm trước, trong khi thực hiện đề tài và khi bảo vệ đề tài​

Trước khi thực hiện đề tài

​+ Chọn đề tài: Chọn đề tài là một bước rất quan trọng vì nó quyết định đến nhiều khiến cạnh như mục tiêu nghiên cứu, công cụ thu thập dữ liệu, câu hỏi nghiên cứu,... Các bạn cần xác định những lĩnh vực mà mình quan tâm và cân nhắc thế mạnh của bản thân để chọn được đề tài phù hợp. Sau đó các bạn đọc những bài báo, nghiên cứu liên quan đến lĩnh vực mình chọn và chú ý những hạn chế, những vấn đề chưa được giải quyết để thu hẹp đối tượng nghiên cứu.

+ Tìm hiểu cấu trúc của một bài báo cáo khoa học: Các bạn cần nắm rõ những phần cần có trong một bài nghiên cứu và tìm hiểu kỹ mỗi phần yêu cầu những nội dung gì. Việc này rất cần thiết vì nó đảm bảo bài báo cáo của các bạn đầy đủ, chặt chẽ và mang tính thuyết phục hơn, giảm thiểu những khó khăn mà các bạn có thể đối mặt trong quá trình viết bài. Ví dụ, các bạn sinh viên thường không biết viết phần tổng quan nghiên cứu (Literature review) như thế nào và đa số bài viết của các bạn chỉ dừng ở việc miêu tả kết quả của các nghiên cứu trước. Nhưng nếu các bạn biết được phần tổng quan nghiên cứu chú trọng so sánh, đánh giá thì phần tổng quan nghiên cứu của các bạn sẽ chuẩn xác hơn. 

+ Lập timeline: Sinh viên cần thực hiện rất nhiều nhiệm vụ khi tham gia nghiên cứu khoa học. Nếu không có kế hoạch rõ ràng, cụ thể thì các bạn rất dễ rơi vào tình trạng quá tải, mất định hướng.

Trong khi thực hiện đề tài

+ Liên hệ với giảng viên hướng dẫn thường xuyên: Mỗi sinh viên sẽ được phân một giảng viên hướng dẫn, hỗ trợ giải đáp những thắc mắc, góp ý cho bài báo cáo của các bạn được hoàn thiện hơn. Vì thế, khi có bất kỳ câu hỏi nào, các bạn hãy chủ động liên lạc với giáo viên hướng dẫn ngay.

+ Thu thập số liệu: Nếu các bạn cần thu thập số liệu từ bảng câu hỏi, phỏng vấn thì các bạn nên bắt đầu từ sớm để đảm bảo có đủ số lượng người tham gia. Các bạn cần kiểm tra thật kỹ bảng câu hỏi và các câu hỏi phỏng vấn, chắc chắn rằng chúng dễ hiểu, phục vụ trả lời câu hỏi nghiên cứu. Đừng quên ghi âm lại các buổi phỏng vấn phòng khi các bạn cần nghe lại để không bỏ lỡ những nội dung quan trọng.

+ Phân tích và thảo luận kết quả nghiên cứu: Để phần này có chiều sâu, các bạn cần nhấn mạnh các điểm mới trong phần kết quả nghiên cứu và so sánh, đối chiếu với các nghiên cứu trước. Đồng thời, các bạn có thể chỉ ra những hạn chế trong nghiên cứu của mình. 

+ Đọc và kiểm tra lại báo cáo: Trước khi nộp, hãy dành thời gian kiểm tra lại phần trình bày để đảm bảo bài báo cáo đáp ứng các tiêu chí về kiểu chữ, cỡ chữ, giãn dòng và tránh các lỗi chính tả, ngữ pháp, dùng từ,...

Bảo vệ đề tài

​Sau khi hoàn thiện đề tài, các bạn sẽ tiến hành bảo vệ đề tài của mình trước Hội đồng. Các bạn cần:

+ Chuẩn bị slide bài bản, ngắn gọn, khoa học, tránh các lỗi về chính tả, ngữ pháp.

+ Báo cáo đề tài với giọng to, rõ ràng và lưu loát. 

+ Chuẩn bị tinh thần trả lời các câu hỏi của các thầy cô về đề tài. Việc này đòi hỏi các bạn phải nghiên cứu nội dung của bài báo cáo thật kỹ và có tư duy phản biện tốt. 

Một số nguồn tìm kiếm tài liệu

+ Google Scholar: https://scholar.google.com/

+ Researchgate: https://www.researchgate.net/

+ The lens: https://www.lens.org/

Hy vọng bài viết trên giúp các bạn hiểu rõ tầm quan trọng của việc tham gia nghiên cứu khoa học và có sự chuẩn bị tốt hơn để hoàn thành đề tài một cách xuất sắc nhé!

​Cùng đọc các bài viết bổ ích khác tại đây.