Kỹ năng nghe là một trong những kỹ năng khó nhất đối với người học tiếng Anh. Khác với kỹ năng đọc, kỹ năng nghe đòi hỏi sinh viên phải tập trung cao độ để không bỏ lỡ những thông tin quan trọng. Ngoài ra, trong các kỳ thi chuẩn đầu ra như VSTEP hoặc IELTS, thí sinh chỉ được nghe một lần duy nhất. Vì vậy, nếu không có phương pháp luyện nghe hiệu quả, người học rất khó để đạt điểm cao đối với kỹ năng này. Trong bài viết dưới đây, Khoa Ngôn ngữ & Văn hóa Anh sẽ chia sẻ cho các bạn sinh viên ‘tất tần tật’ về phương pháp nghe chép chính tả, một phương pháp rất phổ biến và hiệu quả trong việc giúp các bạn sinh viên cải thiện kỹ năng nghe.
Nghe chép chính tả (Dictation) là phương pháp đòi hỏi người học phải ghi lại chính xác những gì nghe được. Mục tiêu của phương pháp này nhằm giúp người học làm quen với các âm trong tiếng Anh, từ vựng và luyện kỹ năng ghi chú thông tin, từ đó có thể hiểu nội dung của bài nghe đầy đủ và hoàn thành các bài tập nghe hiệu quả hơn. Để phát huy tối đa phương pháp nghe chép chính tả, các bạn có thể áp dụng quy trình gồm 3 bước sau:
Bước 1: Chọn nguồn luyện nghe phù hợp
Bước này rất quan trọng vì nếu các bạn chọn nguồn nghe quá khó so với trình độ của mình thì sẽ dễ mất động lực, nản chí. Nghe chép chính tả yêu cầu sự kiên trì và thời gian nên các bạn hãy chọn một nguồn nghe phù hợp như ưu tiên các bài nghe có thời lượng không quá dài (thường khoảng từ 1 phút đến 3 phút) và chủ đề bài nghe thú vị, đúng sở thích.
Các bạn có thể tham khảo những trang web sau đây:
Listen A Minute
Các bài nghe của trang web này rất đa dạng với nhiều chủ đề quen thuộc như Cars, Fashion, hoặc Education. Các bài nghe khá ngắn, chỉ kéo dài khoảng 1 phút nên rất thuận lợi trong việc ghi chép, đặc biệt cho những bạn mới làm quen với phương pháp nghe chép chính tả. Ngoài ra, sau mỗi bài nghe, các bạn có cơ hội thử sức với một số dạng bài tập như Gap-fill (điền từ vào chỗ trống) và Unjumble the words (sắp xếp các từ thành cụm từ có nghĩa) đã được biên soạn sẵn.
Hình 1: Một số chủ đề nghe trên trang web Listen A Minute
Listen and Write - Dictation
Trang web này có rất nhiều tính năng cho người nghe lựa chọn. Không chỉ có file audio mà người nghe có thể chọn các video Youtube để luyện nghe. Mỗi bài nghe sẽ có 4 chế độ: Full Mode (Gõ nguyên từ), Quick Mode (Gõ một số ký tự của từ), Blank Mode (Điền vào chỗ trống) và Correction Mode (Gõ nguyên câu và sửa lỗi).
Hình 2: Hình minh họa phần nghe chép chính tả chủ đề ‘meeting’
DailyDictation
Trang web này cung cấp nhiều nguồn nghe cho người học thoải mái lựa chọn và hoàn toàn miễn phí bao gồm Short Stories, Daily Conversations, Toeic Listening, Youtube, IELTS Listening, TOEFL Listening, Spelling Names và Numbers. Đối với những bạn mới học nghe, các bạn có thể chọn những bài nghe về số, đánh vần tên hoặc các đoạn hội thoại hằng ngày để làm quen với phương pháp nghe chép chính tả trước khi thử sức với các bài nghe dài hơn.
Hình 3: Hình minh họa bài nghe chép chính tả trên website ‘DailyDictation’
Bước 2: Luyện nghe
Sau khi chọn được nguồn nghe phù hợp, các bạn sẽ bắt tay vào việc luyện nghe. Các bạn có thể chọn chép chính tả trên giấy hoặc đánh máy. Trong quá trình nghe, thay vì nghe cả đoạn văn dài trong một lần nghe, các bạn nên dừng bài nghe sau mỗi câu hoặc mỗi cụm từ và tiến hành chép để nắm bắt thông tin dễ dàng hơn. Trong lần nghe đầu tiên, các bạn có thể chỉ ghi lại được một vài từ, nhưng đừng vội bỏ cuộc. Hãy tua lại nội dung đó vài lần và nghe đến khi nào các bạn có thể chép hoàn chỉnh cả câu.
Bước 3: Kiểm tra
Sau khi các bạn đã chép xong bài nghe hoàn chỉnh, các bạn sẽ tiến hành đối chiếu bài viết với bản chép lời. Bước này rất cần thiết vì nó sẽ quyết định đến mức độ hiệu quả của phương pháp. Không chỉ kiểm tra xem mình chép đúng được bao nhiêu phần trăm mà các bạn cần chú ý những từ, âm nào mình không nghe được hoặc nghe được nhưng lại ghi sai, sau đó, tìm hiểu lý do vì sao lại mắc các lỗi như vậy. Ví dụ, trong câu ‘Is there any space for my clothes in that cupboard?’, một số bạn có thể không nghe được từ clothes và cupboard mặc dù hai từ này khá quen thuộc. Nguyên nhân có thể do các bạn phát âm chưa chính xác hoặc nhầm lẫn giữa các âm với nhau. Tiếp theo, các bạn sẽ ghi chú lại các lỗi sai và cách khắc phục để các lần nghe tiếp theo sẽ nghe chính xác hơn. Cuối cùng, các bạn sẽ mở lại audio bài nghe và đọc theo.
Trên đây là các bước để luyện nghe chép chính tả một cách hiệu quả. Hy vọng bài viết này sẽ giúp các bạn cải thiện kỹ năng nghe một cách nhanh chóng và chinh phục các bài tập nghe hiểu.
Cùng đọc các bài viết hay khác tại đây.